Bản đồ GPS Garmin Biker 2015
Bản đồ dành riêng cho xe môtô, xe máy hay thậm chí xe đạp đã là dự định từ 2011 của tôi; nhưng vì nhiều lý do vẫn chưa khởi động được. Nhiều lúc cũng ấm ức, lúa nhà trồng, cơm nhà nấu, cá nhà chiên, mà xách map đi 2 bánh thì toàn routing lên cao tốc, đi qua đò, qua phà thì toàn calculating error, chẳng lẽ phải chờ tới có xe hơi mới dùng được đồ của mình? Cũng trong năm nay, số thành viên dùng GPS đi 2 bánh tăng cao lên hẳn, nhiều lúc routing xong toàn thấy xấu hổ, lộ trình hoàn toàn không đúng ý người dùng. Nếu là người ở địa phương và có am hiểu thì có thêm thêm nhiều điểm trung gian để nắn lộ trình lại, nhưng nếu anh ở miền nam mà “anh đến quê em, nơi đây có dòng sông Cầu” rồi searching GPS là xong rồi, chạy biết chừng nào mới đúng tuyến.
Vì vậy từ cuối năm 2014, tôi đã nghiêm túc suy nghĩ về một nhánh sản phẩm trong đó sẽ tách biệt với phiên bản hiện tại (vốn chủ đích dành cho xe hơi) 4 điểm không phù hợp được trình bày dưới đây.
- Dẫn và chỗ cấm. Môtô không thể đi vào Cao Tốc (1), các tuyến như Pháp Vân – Cầu Giẽ, không thể chạy đường trên cao ở Hà Nội; hay là không được đi qua Hầm Hải Vân ở Đà Nẵng hay đi qua Hầm Thủ Thiêm vào buổi tối tại Sài Gòn. Nhưng GPS thì lại ưu tiên routing trên những tuyến vừa nêu, người sử dụng khi đến đầu vào cao tốc thì mới phát hiện ra biển cấm. Lúc đó thì vừa mất thời gian quay xe lại, vừa bối rối tìm lộ trình phù hợp hơn. Trước đây, chúng tôi có đưa ra một số giải pháp như là setting GPS như là dẫn đường cho … xe đạp, nhưng xem ra hoàn toàn không ổn tí nào. Một giải pháp khác là “Detour”, hay thêm điểm trung gian, GPS sẽ chọn lộ trình khác, tránh tuyến đường mà chúng ta không thể đi qua, nhưng cách này chỉ có những ai nắm rõ tuyến đường thì mới áp dụng được, vả lại thì tính tự động và thông minh của GPS cũng mờ nhạt đi ít nhiều.
- Tránh vào chỗ được phép. Khiếm khuyết này khó thấy hơn nhưng lại dẫn 3 thiệt hại lớn: thứ nhất là lộ trình trong các thành phố lớn sẽ xa hơn do những đường cấm xe hơi. Với dữ liệu hơn 300 đường cấm xe hơi tại TP. HCM, HN, và 1 số tỉnh thành thì lộ trình của xe hơi và xe môtô hoàn toàn khác nhau, việc đi theo lộ trình của xe hơi có thể sẽ xa hơn, mất thời gian hơn. Thiệt hại thứ hai là người sử dụng sẽ mất đi một số trải nghiệm. Thông thường thì GPS luôn cố gắng đi theo đường nhanh nhất: ưu tiên từ cao tốc rồi mới tới quốc lộ 1A, quốc lộ hai số rồi đến tỉnh lộ, … Những tuyến đường nhỏ, ven biển, gồ ghề (unpaved), đò nhỏ sẽ bị bỏ qua; nhưng cái bị bỏ qua lại là thứ mà những thành viên có máu “adventure” đi tìm kiếm. Cuối cùng là thiệt hại của chúng tôi, trong khi Bản đồ (vốn dĩ dành cho xe hơi) sẽ không lập lộ trình đi qua những con đò, những tuyến đường xấu, … trong khi dữ liệu của chúng tôi có đầy hàng ngàn con đò sang sông (môtô, hai bánh qua tốt), những tuyến đường độc đáo, … bỏ nhiều công sức xây dựng mà lại không ai sử dụng thì thật lãng phí cho cảôi bên.
- Chọn làn không phù hợp. Với những tuyến đường có phân cách cứng giữa hai bánh và xe hơi (như đường Láng – Hoà Lạc, đường Phạm Văn Đồng hay đường Võ Văn Kiệt vậy) thì bản đồ hiện tại luôn chọn làn xe hơi, điều này là không đúng luật nếu dẫn 2 bánh đi vào, cũng như sẽ dẫn đến những sai sót trong dẫn đường tại các giao lộ liên quan đến những tuyến đường này. Dữ liệu bản đồ của chúng tôi từ lâu đã đủ lộ tuyến nến đây cũng là đặc trưng của nhánh bản đồ sắp tới.
- Bỏ qua những điểm nhấn. Với máy móc nói chung, việc lập lộ trình rõ là phải hướng tới một tiêu chí nhất và tiêu chí này cần đo bằng thông số “tính được” nào đó, cụ thể là phải nhanh nhất, hay gần nhất (a). Điều này không phù hợp lắm với những người lữ hành, chúng ta cần “thú vị nhất” (b). Vì vậy nếu dữ liệu bản đồ cứ phải “tiêu chuẩn hoá” thì càng ngày việc lập lộ trình sẽ càng chính xác theo tiêu chí (a) mà có khi lại bị giảm tiêu chí (b). Nếu càng cố gắng chuẩn hoá, hiệu quả lại đi ngược với mong muốn. Do vậy, cần phải có một bản đồ mang tính chất “thú vị” và dẫn người dùng đi “lạc” nhiều hơn nữa.
(1) chỗ tránh đường cao tốc giờ hiện thực được lại có tin sắp tới xe PKL lại được vào. Nhưng cũng cần giải quyết vì thành viên Garmin ngoài nhóm ôtô, PKL vẫn còn vài nhóm không vào được cao tốc. Hơn nữa, đường cao tốc (motor way) tại một vài quốc gia vẫn cấm PKL. (Nói vậy thì lại lộ siêu phẩm mới).
Tất nhiên là sản phẩm đang chạy vẫn cần phát triển cho xe ôtô, việc tách ra thêm một gói bản đồ mới sẽ cần thêm tài nguyên. Và chúng tôi đã sẵn sàng.
Giờ chỉ còn những anh em biker có sẵn sàng đi lạc hay không mà thôi.
HCM, 6/2015
Trần Tín,